Valdanos

Na udaljenosti od 4 nautičke milje sjeverozapadno od Ulcinja, izmedu Mavrijana i Mendre, u obІiku uske potkovice, leži uvala Valdanos .Njeni vrtovi koji je štite naglo se spuštaju i duboko tonu u more, a plaža је šljunkovita, sastavljena od oblutaka prečnika 1-20 сm. Dugaje 600 m, а širokä prosječno 20 m. Za razliku od drugih uvala, ova je zaklonjena od južnih і sjevernih vjetrova, i često је zbog nevremena služila kao zaklon brodovima. U dnu uvale, a po sredini žala, nalazio se karantin. Da bi se gradsko stanovništvo zaštitilo od bolesti kojima su se posade brodova tokom plovidbi mogle zaraziti, pri uplovljavanju brodovi su morali prethodno stajati odredeno vrijeme u karantinu. Godine 1833. zabilježeno је da je jedan ulcinjski brod tipa brigantin doplovio zaražen iz Aleksandrije u Valdanos і po naredbi Ulcinjske lučke kapetanije u karantinu ostao 40 dana.

Do Valdanosa se dolazi morem і kopnom. Oba puta su zanimljiva і lije- ра, i bez obzira na to koji se bude odabrao, ljepota uvale be se drugačije doživjeti. Da bi doživljaj bio potpun, preporučujemo dolazak kopnom a povratak morem. U Valdanosu je izgradeno vojno odmaralište otvorenog tipa. Najljepši pogled se pruža sa Vidikovca na putu prevoža izmedu Mavrijana i Bijele Gore. Udolina Valdanos je pokrivena najstarijim zasađenim drvećem — maslinom za koju se stoljećima vezao і utirao život marljivog življa Ulcinja. Ulcinjska masiinada (Ullishta) je sä 74.000 stabala, poslije barske, druga na Jadranskom primorju. Јеdinstvena je po tome što se njen najveći dio, oko 75%, nalazi u jednom kompleksu. Prosječna starost maslina је preko 300 godina, a neka stabla su jos iz doba Stare Grčke (V vijek prije nove ere). Stara maslinada је sastavljena od maslinove uljarice. Čuveno ulcinjsko ulje, u amforama i zemljanim ćupovima, bilo je trgovačka roba ravna zlatu, a stizalo je do Trsta, Venecije, Rima, Kaira, kao i do unutrašnjosti (Skadar, Skoplje, Duklja, Ras, Prizren itd.). Za vrijeme trajanja »berbe« skupljanja maslinana, maslinada se orila pjesmom sakupljačica. Tu su se sklapala poznanstva, ljubavi, i to je bila prilika da se vidi buduća mlada. Po predanju, momak se nije mogao oženiti dok ne zasadi bar jednu maslinu. Maslina je mnogim umjetnicima bila inspiracija za svoja ostvarenja. Ulcinjski pjesnik Jovica Nikolaidis, pišući o ljepotama svog zavičaja, maslinu opisuje: »Ne uspijeva nigdje gdje nema mora ili gdje se ono ne sluti mirisom koji donosi vjetar. Voćka je, a plod joj se ne jede, bar ne onakav kakav je u voćaka najukusniji: svjež, zgrane ubran. Konzervira se i tada je za jelo najvredniji. Ne znam što na njoj i od nje nije ljekovito i korisno. Nijedna voćka (malo koja biljka uopšte) ne može toliko da živi. Najjedrija je kad napuni koju stotinu godina ali nije jalova ni sa hiljadu. Tijelo joj je naborano, hrapavo i toliko deformisano u svom rastu da je i najteži bolesnik od rahitisa, reume ili išijasa, gledajući je a misleći na svoju boljku, žali. I oni kojima izgleda ružna dive joj se, daleko više nego jablanovima ili palmama«. Maslinada i borova šuma su »pluća« grada. Ulcinj ima klimu masline.

Zeleni svijet uvala čine maslinjaci, šume česvine, hrasta i drugo zimzeleno i listopadno drveće.
Na padini brežuljka Mendre nalazi se pećina, okapina, Vezirova brada. U njoj je najstariji pokušaj likovnog izražavanja, jedinstveni praistorijski spomenik slikarstva na ulcinjskoj obali.
Ispred ulaza u uvalu Valdanos, na podnožju krečnjačkog brežuljka Mavrijan (Radoč) nastala je pod uticajem djelovanja talasa pećina Vučja jama (Shpella e ujkut), iznad koje se uzdiže okomita stijena Vilina greda, a uz obod zaliva su dva izvora: Borova česma i Vilino vrelo (Kroni i zanave). U neposrednoj bіizini pećine Vezirova brada, do svjetionika na Mendri je i Golubinja pećina.